معنی گردن کشی کردن

اختیال، استکبار، سرسری، استبداد

طغیان و سرکشی

بغی، تطاول، تمرد، سرکشی، طغیان، عصیان، نافرمانی، یاغیگری

تحدی

کشی کردن. [ک َ ک َ دَ] (مص مرکب) غَنج. شَمر. (تاج المصادر بیهقی). ناز کردن در رفتار.

تخم کشی کردن. [ت ُ ک َ / ک ِ ک َ دَ] (مص مرکب) تخم کشی. رجوع به تخم کشی شود.

گردن شقی کردن. [گ َ دَ ش َ ک َ دَ] (مص مرکب) گردنکشی کردن. تکبر کردن. و رجوع به گردن شقی شود.

خاک کشی کردن. [ک َ/ ک ِ ک َ دَ] (مص مرکب) خاک حمل کردن. خاک کشیدن.

گردن چرب کردن. [گ َ دَ چ َ ک َ دَ] (مص مرکب) گردن انداختن. (آنندراج). مطیع کردن. رام نمودن:
گردن رعنا غزالان را کند خط چرب و نرم
نی به ناخن میکند مور ضعیفی شیر را.
صائب (ازآنندراج).
و رجوع به گردن نرم کردن شود.

گردن درازی کردن. [گ َ دَ دِ ک َ دَ] (مص مرکب) گردن کشیدن:
اشتر حرامی گردنا
دانم چه دانی کردنا
با پنبه بازی میکنی
گردن درازی میکنی.
عبدالواسع جبلی.
|| از حد خود تجاوز کردن.

گردن غنچه کردن. [گ َ دَ غ ُ چ َ / چ ِ ک َ دَ] (مص مرکب) گردن انداختن. سر عجز فروآوردن. (آنندراج).

گردن خم کردن. [گ َ دَ خ َ ک َ دَ] (مص مرکب) کنایه از گردن انداختن. (آنندراج). تواضع کردن. فروتنی:
میتراود می گلگون ز رگ و ریشه ٔ ما
پیش خم گردن خود خم نکند شیشه ٔ ما.
صائب (از آنندراج).

(مصدر) تواضع کردن فروتنی نمودن گردن بکج کردن، عاجز شدن عجز.

(مصدر) گردن را بالا کشیدن، سرفرازی (نمودن)، تجاوز از حدود خود (کردن) .

(زیست‌شناسی) قسمتی از بدن بین سر و تنه،
[قدیمی، مجاز] فرد بزرگ و قدرتمند: بنازند فردا تواضع‌کنان / نگون از خجالت سر گردنان (سعدی۱: ۱۳۴). δ در این معنی معمولاً با «ان» جمع بسته می‌شود،
* به گردن گرفتن: (مصدر متعدی) [مجاز] گردن گرفتن، تعهد‌ کردن، عهده‌دار شدن،
* گردن افراختن: (مصدر لازم) [قدیمی، مجاز]
گردنکشی کردن،
خودنمایی کردن،
تکبر کردن: بلندآواز نادان گردن افراخت / که دانا را به بی‌شرمی بینداخت (سعدی: ۱۷۹)،
* گردن افراشتن: (مصدر لازم) [قدیمی، مجاز] = * گردن افراختن
* گردن برافراشتن: (مصدر لازم) [قدیمی، مجاز] = * گردن افراختن
* گردن پیچیدن: (مصدر لازم) [قدیمی، مجاز] سرپیچی کردن، سر باززدن، نافرمانی کردن: نژادی ازاین نامورتر که راست / خردمند گردن نپیچد ز راست (فردوسی: ۵/۳۴۷)،
* گردن تافتن: (مصدر لازم) سرپیچی کردن، سر باززدن،
* گردن خاراندن: (مصدر لازم) [قدیمی، مجاز] عذر آوردن، بهانه آوردن،
* گردن خم کردن: (مصدر لازم) [مجاز] فروتنی کردن، تواضع کردن،
* گردن دادن: (مصدر لازم) [قدیمی، مجاز] تسلیم شدن، اطاعت کردن، تن‌ دردادن،
* گردن زدن: (مصدر متعدی) گردن کسی را با شمشیر قطع کردن،
* گردن کج کردن: (مصدر لازم) [مجاز]
فروتنی کردن،
اظهار عجز و ناتوانی کردن،
* گردن کشیدن: (مصدر لازم) [قدیمی، مجاز] گردنکشی کردن،
نافرمانی کردن، عصیان ورزیدن،
تکبر کردن،
دلیری کردن،
* گردن نهادن: (مصدر لازم) [مجاز]
تسلیم شدن، اطاعت کردن،
فروتنی کردن،

878